Người được bảo hiểm là khái niệm cốt lõi trong mọi hợp đồng bảo hiểm, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ vai trò và quyền lợi của họ. Đây là nhân vật trung tâm quyết định sự chi trả khi có sự kiện bảo hiểm xảy ra. Bài viết này sẽ giải thích người được bảo hiểm là ai, quyền lợi, nghĩa vụ, mối quan hệ với người mua và thụ hưởng, trường hợp không chi trả, lưu ý quan trọng và giải đáp thắc mắc để bạn nắm rõ hơn.
Người được bảo hiểm là gì?
Người được bảo hiểm là cá nhân hoặc tổ chức mà hợp đồng bảo hiểm bảo vệ, tức là người có rủi ro (tử vong, tai nạn, bệnh tật) được bảo hiểm chi trả khi xảy ra sự kiện bảo hiểm. Trong bảo hiểm nhân thọ, người được bảo hiểm thường là người có tính mạng được bảo vệ (ví dụ: bạn mua bảo hiểm cho chính mình). Trong bảo hiểm phi nhân thọ, đó có thể là chủ sở hữu tài sản (xe hơi, nhà cửa). Người được bảo hiểm là “nhân vật chính” mà công ty bảo hiểm cam kết bảo vệ theo điều khoản hợp đồng.
Quyền lợi và nghĩa vụ của người được bảo hiểm
Người được bảo hiểm có cả quyền lợi và nghĩa vụ để đảm bảo hợp đồng vận hành hiệu quả:
Quyền lợi
- Nhận bảo vệ tài chính khi xảy ra rủi ro (tử vong, thương tật, bệnh tật) theo số tiền bảo hiểm đã thỏa thuận.
- Được hưởng quyền lợi bổ sung (nếu có) như chi trả bệnh hiểm nghèo, tai nạn.
- Có thể yêu cầu xem xét hoặc khiếu nại nếu quyền lợi không được thực hiện đúng.
Nghĩa vụ
- Khai báo trung thực về sức khỏe, tài sản hoặc rủi ro liên quan khi ký hợp đồng.
- Thông báo kịp thời cho công ty bảo hiểm khi xảy ra sự kiện bảo hiểm.
- Tuân thủ các điều khoản hợp đồng để tránh mất quyền lợi.
- Người được bảo hiểm vừa là đối tượng thụ hưởng bảo vệ, vừa phải hợp tác để duy trì hợp đồng.
Các trường hợp người được bảo hiểm không được chi trả quyền lợi
Người được bảo hiểm có thể bị từ chối chi trả quyền lợi trong các tình huống sau:
- Khai báo gian dối: Nếu người được bảo hiểm che giấu bệnh có sẵn (tim mạch, ung thư) khi ký hợp đồng, công ty bảo hiểm có quyền từ chối chi trả.
- Hành vi cố ý: Tự tử (thường trong 2 năm đầu), tự gây thương tích hoặc tham gia hoạt động phạm pháp (đua xe, đánh nhau) khiến quyền lợi bị hủy.
- Sự kiện ngoài phạm vi: Rủi ro không nằm trong hợp đồng (như thiên tai với bảo hiểm không bao gồm) không được chi trả.
- Hợp đồng mất hiệu lực: Nếu phí không được đóng đúng hạn và hết thời gian gia hạn, người được bảo hiểm mất quyền lợi.
Những trường hợp này nhấn mạnh tầm quan trọng của sự trung thực và tuân thủ từ người được bảo hiểm.
Một số lưu ý về người được bảo hiểm
Để đảm bảo quyền lợi, người được bảo hiểm cần chú ý các điểm sau:
- Khai báo chính xác: Bạn nên cung cấp đầy đủ thông tin sức khỏe, nghề nghiệp khi tham gia để tránh tranh chấp sau này.
- Theo dõi hợp đồng: Bạn cần kiểm tra tình trạng hợp đồng (đóng phí, hiệu lực) định kỳ, dù không phải người mua.
- Hiểu quyền lợi: Bạn nên đọc kỹ hợp đồng để biết mình được bảo vệ trong trường hợp nào, tránh nhầm lẫn.
- Thông báo thay đổi: Nếu có thay đổi (sức khỏe, nghề nghiệp), bạn cần báo cho công ty bảo hiểm để cập nhật.
- Hợp tác khi cần: Khi xảy ra sự kiện bảo hiểm, bạn phải cung cấp giấy tờ (giấy chứng tử, hóa đơn y tế) kịp thời.
Người được bảo hiểm cần chủ động để bảo vệ quyền lợi của mình một cách tối đa.
Câu hỏi thường gặp
1. Người được bảo hiểm có thể thay đổi không?
Có, nhưng cần sự đồng ý của công ty bảo hiểm và người mua, thường áp dụng với bảo hiểm tài sản, ít với nhân thọ.
2. Người được bảo hiểm không đóng phí có sao không?
Không sao, nếu người mua chịu trách nhiệm đóng phí; quyền lợi vẫn được duy trì nếu hợp đồng còn hiệu lực.
3. Người được bảo hiểm qua đời thì ai nhận tiền?
Người thụ hưởng (do người mua chỉ định) sẽ nhận quyền lợi, không phải gia đình người được bảo hiểm nếu không được chỉ định.
4. Người được bảo hiểm có quyền hủy hợp đồng không?
Không trực tiếp, chỉ người mua mới có quyền hủy, trừ khi hai vai trò trùng nhau.
5. Người được bảo hiểm có cần ký hợp đồng không?
Không bắt buộc, miễn là người mua cung cấp thông tin chính xác và được sự đồng ý (nếu cần).
Kết luận
Người được bảo hiểm là trung tâm của mọi hợp đồng bảo hiểm, quyết định quyền lợi và trách nhiệm khi tham gia. Hy vọng qua những thông tin được Bảo hiểm Tasco cung cấp trên đây đã giúp bạn đọc có được những thông tin hữu ích liên quan đến bảo hiểm nói chung và người được nhận bảo hiểm nói riêng. Nếu bạn có băn khoăn hay cần tư vấn về dịch vụ bảo hiểm, đừng ngần ngại để lại câu hỏi dưới bài viết để được hỗ trợ giải đáp ngay nhé!
